ΑΓΙΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ - ΕΠΑΝΟΜΗ

ΠΑΛΗΑ ΕΚΚΛΗΣΙΑ.

Ο ναός του Αγίου Γεωργίου είναι δισυπόστατος, αφιερωμένος συγχρόνως στον Άγιο Γεώργιο και στον Άγιο Χαράλαμπο. Ανήκει στον τύπο της τρίκλιτης βασιλικής.

Αρχικά υπήρχε μια μικρή εκκλησία στο χωριό, την οποία οι κάτοικοι, με την υποστήριξη του τιμαριούχου Ντάρογλου Αχμέτ, κατεδάφισαν και έκτισαν στη θέση της μεγαλύτερη. Αυτό γίνεται το 1724 όπως μας πληροφορεί ένα έγγραφο απ’ τα ιστορικά αρχεία Μακεδονίας

Η εκκλησία κάηκε και καταστράφηκε το 1821 όταν τουρκικά στρατεύματα κατά την προώθησή τους προς την Κασσάνδρα, εισέβαλαν στο χωριό αφού το λεηλάτησαν, το έκαψαν.

Ξαναχτίστηκε το 1835 όπως μας πληροφορεί γραπτή επιγραφή πάνω από τη δυτική είσοδο.

Επίσης, σύμφωνα με επιγραφή στο παράθυρο της εισόδου του, το καμπαναριό χτίστηκε το 1899.

ΚΑΙΝΟΥΡΙΑ ΕΚΚΛΗΣΙΑ .....

διαβάστε εδώ για τον βίο του Αγίου Γεωργίου...

Παρακάτω υπάρχουν φωτογραφίες από τον νέο ναό και από την αναπαλαίωση του παλιού ναού.

ΜΕΤΟΧΙ ΑΓΙΑΣ ΑΝΑΣΤΑΣΙΑΣ - ΕΠΑΝΟΜΗ

Το Μετόχι της Αγίας Αναστασίας, είναι ίσως το παλιότερο και το καλύτερα διατηρημένο από τα μετόχια της περιοχής. Η θέση του είχε επιλεγεί με μεγάλη επιμέλεια. Είναι κτισμένο πάνω σε κύρια οδική αρτηρία, στο κέντρο περίπου των Κριτζιανών, σε σημείο που μπορεί να ελέγχει όλη την κτηματική περιφέρεια που του ανήκε τότε.

Είναι ένα κλειστό σύνολο κτηρίων, εξασφαλισμένο με ισχυρό αμυντικό περίβολο. Ο οχυρωματικός τρόπος κατασκευής προτιμήθηκε όχι μόνο για να διατηρηθεί το μοναστηριακό πρότυπο, αλλά και για πρακτικούς λόγους όπως η αντιμετώπιση της πειρατείας που παρουσίαζε τότε μεγάλη έξαρση στο Β. Αιγαίο.

Το έτος ιδρύσεως του Μετοχιού είναι το 1530, μήνα Οκτώβριο, όπως φαίνεται και στην κτητορική επιγραφή που βρέθηκε.

-->Τότε, ηγούμενος της Αγίας αναστασίας ήταν ο Θεωνάς (αργότερα μητροπολίτης θεσσαλονίκης) -->

[Δωρον σοι προσήξαμεν οι ευτελεοις σου δουλοι, μεγαλόνυμε μάρτης Αναστασία καί δέξαι τουτο ως ο Κύριος πάλαι της χηρας λεπτά, καί αεί μνημονεύη ουτω κακ σύ πρόσδεξαι, τουτο νυν τό πυργίω. Καί σκέπε, φρουρι τούς εν αυτω οικουντας, εκ των αισθητων καί νοητων πολέμων :

ετ(ους) ΖΛΗώ, μην(ί) οκτωβρίω, Ιν(δικτιώνος) Δ(ης).]

Δυστυχώς, κάποια πρωτοβουλία για ανέγερση νέας εκκλησίας το 1965, είχε ως αποτέλεσμα να καταστραφεί από τα θεμέλια ο παλιός ναός και να πάθουν ζημιές ο περίβολος και το πυργόσπιτο.

Αργότερα, το 1976, η αρχαιολογική υπηρεσία έκανε εκτεταμένες έρευνες για τη στερέωση των εναπομείναντων κτισμάτων και για τελευταία φορά επενέβη το 1987. Από τότε εκκρεμεί μελέτη ανακατασκευής του συγκροτήματος.

(πληροφορίες απ’ το βιβλίο του Θεοχάρη Παζαρά, ΕΠΑΝΟΜΗ)

ΑΓΙΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ - Ο ΒΙΟΣ ΤΟΥ

Βίος του Αγίου Γεωργίου του Μεγαλομάρτυρα και Τροπαιοφόρου, του οποίου η Εκκλησίας μας τιμά την μνήμη στις 23 Απριλίου. Η δε Ανακομιδή των Λειψάνων του στις 3 Νοεμβρίου.

Ο άγιος Γεώργιος γεννήθηκε μεταξύ των ετών 280-285 μ.Χ., πιθανότατα στην περιοχή της Αρμενίας, από τον Έλληνα Συγκλητικό, στρατηλάτη στο αξίωμα, κατά τους χρόνους του αυτοκράτορα Διοκλητιανού, Γερόντιο. Εκεί, σε ένα μοναστήρι της περιοχής, ο Άγιος δέχθηκε το Μυστήριο του Βαπτίσματος και έγινε μέλος της Εκκλησίας. Ο πατέρας του Αγίου, Γερόντιος, καταγόταν από πλούσια και επίσημη γενιά της Καππαδοκίας. Σε παλαιό χειρόγραφο αναφέρεται, ότι γεννήθηκε στον Σεβαστούπολη της Μικρής Αρμενίας, αρχικά ήταν ειδωλολάτρης και αργότερα έγινε χριστιανός. Η σύζυγός του ονομαζόταν Πολυχρονία, ήταν χριστιανή και καταγόταν από τον γνωστό Λύδδα (Διάσπολη) της Παλαιστίνης. Όπως αναφέρουν οι πηγές, η οικογένεια του Αγίου, Όταν εκείνος ήταν σε μικρή ηλικία, μετοίκησε στην Λύδδα, λόγω του θανάτου του πατρός του.

Η πίστη του Αγίου γίνεται αφορμή να βαπτισθούν οι στρατιωτικοί Ανατόλιος και Πρωτολέων, Βίκτωρ και Ακίνδυνος, Ζωτικός και Ζήνωνας, Χριστοφόρος και Σεβιριανός, Θεωνάς, Καισάριος και Αντώνιος, των οποίων την μνήμη εορτάζει η Εκκλησία στις 20 Απριλίου, και η βασίλισσα Αλεξάνδρα, σύζυγος του Διοκλητιανού, μαζί με τους δούλους της Απολλώ, Ισαάκιο και Κοδράτο, των οποίων η μνήμη τιμάται στις 21 Απριλίου.

Ο Διοκλητιανός δεν το περίμενε και έφριξε με την στάση του Γεωργίου. Τότε άρχισε για τον Άγιο μια σειρά φρικτών βασανιστηρίων, αλλά και θαυμάτων, που έφεραν πολλούς ειδολολάτρες στη χριστιανική πίστη. Αφού τον λόγχισαν, ξέσκισαν τις σάρκες του με ειδικό τροχό από μαχαίρια. Έπειτα, τον έριξαν σε λάκκο με βραστό ασβέστη και κατόπιν τον ανάγκασαν να βαδίσει με πυρωμένα μεταλλικά παπούτσια. Από όλα αυτά ο Θεός τον κράτησε ζωντανό και έγινε αιτία να εξευτελιστούν τα είδωλα και οι εκφραστές τους.

Ο Άγιος μαρτύρησε προσευχόμενος, «απετμήθη την κεφαλήν», την Παρασκευή 23 Απριλίου του έτους 303 μ.Χ. Κατά δε τον υπολογισμό του ιστορικού Ευσεβίου, και σύμφωνα με το μακεδονικό ημερολόγιο, αντιστοιχούσε στην Παρασκευή της Διακαινησίμου, του Πάσχα. Κρυφά σήκωσαν οι Χριστιανοί το πάντιμο λείψανο του και το έθαψαν, μαζί με αυτό της αγίας μητρός του, η οποία μαρτύρησε την ίδια ή την επόμενη ημέρα. Ο πιστός υπηρέτης του Αγίου, Πασικράτης, εκτελώντας την επιθυμία του Αγίου, παρέλαβε το άγιο λείψανο του Μάρτυρα, μαζί με αυτό της μητέρας του, και τα μετέφερε στην Λύδδα της Παλαιστίνης. Από εκεί, όπως βεβαιώνουν οι πηγές, οι Σταυροφόροι πήραν τα ιερά λείψανα της Αγίας Πολυχρονίας και τα μετέφεραν στην Δύση.

Μετά τον μαρτυρικά θάνατο του Αγίου μαρτύρησαν και οι συνδέσμιοί του Ευσέβιος, Νέων, Λεόντιος, Λογγίνος και άλλοι τέσσερις μαζί. Την μνήμη τους τιμά η Εκκλησία στις 24 Απριλίου.

Βλέπουμε, ότι με κέντρο την ημέρα του μαρτυρίου του Αγίου, δημιουργείται μέσα στον λειτουργικό χρόνο της Εκκλησίας, ένας εορτολογικός κύκλος, ο οποίος καλλιεργείται περισσότερο από τα Τυπικά της Κωνσταντινούπολης, που ξεκινά στις 20 Απριλίου και τελειώνει στις 24 του αυτού μηνός. Ο εορτολογικός αυτός κύκλος δείχνει την περίοπτη θέση του Μάρτυρος στην ζωή της Εκκλησίας.

Κατά την Εκκλησία μας, ο ένδοξος αυτός μεγαλομάρτυρας είναι ο μαργαρίτης ο πολύτιμος, ο αριστεύς ο θείος, ο λέων ο ένδοξος, ο αστήρ ο πολύφωτος, του Χριστού οπλίτης, της ουρανίου στρατιάς ο συνόμιλος.