ΕΠΑΝΟΜΗ : Ιστορική αναδρομή.

ΚΡΟΥΣΙΣ (η) :

Περιοχή της αρχαίας Μακεδονίας στη δυτική Χαλκιδική η οποία πήρε το όνομά της από τους Κρουσαίους, φύλο Θρακικό. Αναφέρεται κι απ’ τον Θουκυδίδη : «είχον δε τινάς ού πολλούς πελταστάς εκ της Κρουσίδος γης καλουμένης».

Η Κρουσίς ή Κρουσαία ή Κρουσιάς, πήρε το όνομά της από τον Κρουσέα, γιό του Μύγδονα. Κατά τον Διονύσιο τον Αλικαρνασέα ωστόσο οι Κρουσαίοι ήταν Θρακικό έθνος που κατοικούσε στη χερσόνησο της Παλλήνης, τη σημερινή Κασσάνδρα.

Επανάσταση 1821 :

Σύσσωμη η Επανομή παίρνει μέρος στον ξεσηκωμό της Χαλκιδικής (Κασσάνδρα) με τον Εμμανουήλ Παπά. Ακολουθώντας τον Κωνστ/νο Δουμπιώτη, μέχρι την Κασσάνδρα. Μια Τουρκικη φάλαγγα, στο διάστημα αυτό, κατέκαψε τα χωριά Επανομή και Μεσημέρι. Τότε κάηκε και η εκκλησία του Αγ. Γεωργίου μαζί με όλο το χωριό. Η εκκλησία ξαναχτίστηκε το 1835. Οι Επανομίτες οχυρώθηκαν στον Ισθμό της Κασσάνδρας και αμύνθηκαν .......

ολόκληρη η αναδρομή εδώ...

Η Επανομή κατά την Επανάσταση του 1821

Η Επανομή και η περιοχή της στην Επανάσταση του 1821

 Κάθε 25η Μαρτίου, κλείνουμε ευλαβικά το γόνυ σε όλους τους αγωνιστές της Εθνεγερσίας του 1821, που οδήγησαν στην απελευθέρωση της Ελλάδας από τον τουρκικό ζυγό, ιδιαίτερα όμως ο νους μας πηγαίνει στους ήρωες εκείνους που πρωτοστάτησαν στην εξέγερση στη Μακεδονία, κι ανάμεσά τους, στους Επανομίτες ήρωες.

Στην Επανάσταση του 1821, η Επανομή συμμετείχε ενεργά με πολλούς αγωνιστές, όπως ο Γεώργιος Ιωάννου, ο οποίος ήταν πληρεξούσιος  της Χαλκιδικής στην Α΄Εθνοσυνέλευση Ανατολικής Χέρσου Ελλάδος, ο Χριστόδουλος Θεοδώρου, ο Βασίλειος Αντωνίου, ο Τριαντάφυλλος Κώστα και ο Αγγελής Λάμπρου. Κι όταν ο Εμμανουήλ Παπάς έδωσε το σύνθημα για τον ξεσηκωμό της Χαλκιδικής, στον πατριωτικό αγώνα πήρε μέρος σύσσωμη η Επανομή, ακολουθώντας τον Κωνσταντίνο Δουμπιώτη, μέχρι την Κασσάνδρα.

Από τα τέλη της δεκαετίας του 1820, είχαν έρθει στη Μακεδονία οι απόστολοι της Φιλικής Εταιρείας Γιάννης Φαρμάκης και Δημήτριος Ίπατρος και τα φλογερά κηρύγματά τους  βρήκαν αμέσως πρόσφορο έδαφος. Αρχικά, μυήθηκε στο "μυστικό" σχεδόν όλος ο ανώτατος και κατώτερος κλήρος της Μακεδονίας (μητροπολίτης Σερρών Χρύσανθος, Κοζάνης Βενιαμίν, Άνθιμος Γρεβενών, Ιερόθεος Αγίου Όρους, επίσκοπος Αρδαμερίου Ιγνάτιος κτλ), οι σημαντικοί τοπικοί οπλαρχηγοί Γάτσος και Καρατάσος, καθώς και οι πλούσιοι έμποροι της Θεσσαλονίκης Χρίστος Μενεξές, Γεώργιος Πάικος, Αντώνιος Παπαχρίστου, Κωνσταντίνος Τάττης, ο δάσκαλος Ιώννης Σκανδαλίδης, ο Αναστάσιος Μπουδέλης κτλ. Αλλά και στην Χαλκιδική και ιδιαίτερα στον Πολύγυρο, το κήρυγμα της Φιλικής εταιρείας βρίσκει συμπαραστάτες.

Η Επανομή προσχωρεί στην Επανάσταση

Αρχικά, σύμφωνα με τον λαογράφο Χρήστο Παπαχρήστο οι Επανομίτες έδειχναν κάποια........